Cursus Werken met netwerken: meer grip
Dat is toch wat ik kernachtig meen te kunnen halen uit de tweedaagse training 'werken met netwerken'. Meer grip hebben op het verloop van projecten binnen organisaties. Organisaties die kunnen variëren van een stichting van 2 of 3 personen tot een gemeente als Hoogeveen of nog breder. Het is namelijk vanuit de samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen dat deze cursus aangeboden werd. En dit blijven ze doen, dus lees gerust verder voor een indruk, dan kun je jezelf er ook voor inschrijven. Of je nou van een kerk bent of van het Diaconaal Platform, in een sport- of buurtvereniging werkzaam bent als vrijwilliger of je organiseert jaarlijks een dorpsfeest. Iedereen neemt zijn of haar eigen verhaal mee naar de cursus.
Uitnodiging
De mail die ik hierover ontving richtte zich vooral op vrijwilligers. Vrijwilligers die in hun vrijwilligerswerk bijdragen aan het maatschappelijk belang. En zo telde onze groep, er waren er twee en we kwamen samen in de Tamboer in Hoogeveen, een aantal vrijwilligers die actief zijn in dorpen en verenigingswerk, maar ook schoven er een aantal aan vanuit hun werk in de gemeente Hoogeveen/De Wolden, soms overlappend met vrijwilligerswerk.
De cursus is vanuit een onderzoeksprogramma van Wageningen University & Research passend gemaakt voor dit doel door David Postma en Kees-Jan Donkers die hun kennis en kunde hieromtrent overdragen aan de diverse gemeenten in Nederland, waaronder aan onze cursusleiders Mario Scholten en Lucia Brons. Het was te merken dat zij zich de stof goed eigen gemaakt hadden waardoor er prima meegedacht kon worden met de diverse situaties die elke aanwezige zo nu en dan de revue liet passeren.
De carrousel
Beide trainingsdagen zijn we gestart met de carrousel: twee kringen, binnen en buiten, waarin de deelnemers met hun gezichten naar elkaar toestonden en 3 tot 4 keer een vraag aan elkaar beantwoordden, steeds met iemand anders voor zich. Een zeer efficiënte methode om vrij snel de diepte in te gaan op de onderwerpen die nog komen gaan, maar ook heb je meteen met een heel aantal mensen één op één contact.
Warm en koud organiseren
We hoorden van 'warm en koud organiseren' waarin we ontdekten dat er in een uit te werken initiatief een warme lijn te vinden is en een koude. In de warme lijn zit de energie met het creatieproces en dergelijke en in de koude lijn de noodzakelijke elementen zoals de structuur die ook naar buiten toe zichtbaar moet zijn. Je merkt nu al een beetje dat dit lastig te bespreken is zonder voorbeelden en dus werd ons met regelmaat gevraagd vanuit de eigen praktijk hiermee aan het denken te gaan. Dat is ook de kracht van de cursus: het praktisch maken van ogenschijnlijk droge lesstof waardoor het voor de aanwezigen gaat leven.
De netwerkanalyse
Een volgend model werkt vanuit een aantal mensen die een initiatief 'dragen'. Zij tekenen een netwerk van Gebruikers (belanghebbenden van het initiatief) uit met Schakels (verbindingen tussen leveranciers en gebruikers) en Leveranciers (heeft iets wat nodig is voor het initiatief). Daarmee kom je aan de ene kant tot verbazingwekkende inzichten en kun je mensen terugroepen of weer meenemen naar hun positie in het traject.
Hier leent zich de initiatievenspiraal trouwens ook uitstekend voor. Ook kan het gebeuren dat je merkt dat je het eigenlijk altijd al zo gedaan hebt, in je achterhoofd. De overlap met deze netwerkanalyse vind je bijvoorbeeld bij de cocreatiedriehoek. Een vernuftig uitgedachte driehoekconstructie tussen de Initiatiefnemer(s) van een project, de Managers, die verantwoordelijk zijn en blijven voor de structuur en Leveranciers.
Er kunnen vele redenen zijn waarom Managers, Initiatiefnemers of Leveranciers zich ineens of gaandeweg anders gaan opstellen t.o.v. het project. Neem nou een Initiatiefnemer die meent dat het beoogde doel uit zicht raakt, naar mate er keuzes gemaakt worden in het project. Die gaan zich zo opstellen dat ze nog wel onderdeel van de organisatie zijn, maar dan niet meer constructief meedenkend. Zij gaan zich activistisch opstellen en frustreren zo de vooruitgang. Dat kan bij Managers of Leveranciers ook gebeuren. Leveranciers kunnen zich bijvoorbeeld terugtrekken in een rol waarbij ook zij nog wel verbonden zijn aan het geheel maar daar niet meer actief aan deelnemen. Waar ligt dan de oplossing? Iemand in het geheel neemt de taak op zich om de verbindende factor te zijn en mensen te polsen. Hoe trekken we één en ander weer vlot ten bate van het project?
Logisch
De hele cursus is een aaneenschakeling van modellen die steeds nieuwe inzichten bieden maar ook een zekere overlap hebben met de andere modellen. Daarom is het ook belangrijk niets te missen van het hele verhaal. Er komen nog een tijdlijnmethode voorbij, ter evaluatie van het project, methodes die sturen op resultaat en modellen waarmee onderzocht kan worden wat in een project gezamenlijke belangen en behoeften zijn. Ook dit uitruilen zien we vervolgens weer terug in het model van de netwerkflow waarin gewezen wordt op het belang van uitruilen, gelijkwaardigheid, structuur en dialoog. Dialoog wat we weer terugvinden in het model van de cocreatiedriehoek en elders.
Van harte aanbevolen
Zoals je ziet is deze relatief korte cursus er één boordevol handige werkmethoden voor elke organisatie. Ik kan mij dan ook niet voorstellen dat deze cursus de komende jaren niet met regelmaat volgeboekt zal zijn met cursisten uit de diverse organisaties in onze samenleving. Vooralsnog vonden deze cursussen overdag plaats maar, men is al druk doende de cursus over een aantal avond te programmeren zodat iedereen de kans krijgt hier kennis van te nemen. Ik kan het iedereen van harte aanbevelen. Al was het alleen al voor de warme handdruk en overhandiging van een fraai certificaat uit handen van onze burgervader.
Opgeven
Schrijf jezelf en anderen van jouw vereniging in voor deze cursus zodat men daar de planning op kan afstemmen en Hoogeveen, samen met de Wolden een nog mooiere plaats kan worden door de bottom up-benadering die in meer en meer organisaties toegepast zal gaan worden. Bij de uitreiking benadrukte burgemeester Karel Loohuis dit belang voor onze gemeenten. Dus geef je op en verrijk je organisatie met deze prachtige handvatten:
S.K.I.K. (School voor Kennis, Inspiratie en Kunde), Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen: SKIK@dewoldenhoogeveen.nl, je mailt dan met José de Korte.
Uitnodiging
De mail die ik hierover ontving richtte zich vooral op vrijwilligers. Vrijwilligers die in hun vrijwilligerswerk bijdragen aan het maatschappelijk belang. En zo telde onze groep, er waren er twee en we kwamen samen in de Tamboer in Hoogeveen, een aantal vrijwilligers die actief zijn in dorpen en verenigingswerk, maar ook schoven er een aantal aan vanuit hun werk in de gemeente Hoogeveen/De Wolden, soms overlappend met vrijwilligerswerk.
Kees-Jan:
"Het programma van de training heeft zich
door de jaren heen bewezen. Elke organisatie
legt eigen accenten, maar de basis staat: leren
aande hand van eigen puzzels en vragen.
legt eigen accenten, maar de basis staat: leren
aande hand van eigen puzzels en vragen.
Per tool eenkorte intro met plenaire discussie en
dan meteenaan de slag in kleine groepen om de
toepassing concreet te maken.
Dat is twee vliegen in één klap:
leren én input voor de praktijk ophalen."
leren én input voor de praktijk ophalen."
De carrousel
Beide trainingsdagen zijn we gestart met de carrousel: twee kringen, binnen en buiten, waarin de deelnemers met hun gezichten naar elkaar toestonden en 3 tot 4 keer een vraag aan elkaar beantwoordden, steeds met iemand anders voor zich. Een zeer efficiënte methode om vrij snel de diepte in te gaan op de onderwerpen die nog komen gaan, maar ook heb je meteen met een heel aantal mensen één op één contact.
Warm en koud organiseren
We hoorden van 'warm en koud organiseren' waarin we ontdekten dat er in een uit te werken initiatief een warme lijn te vinden is en een koude. In de warme lijn zit de energie met het creatieproces en dergelijke en in de koude lijn de noodzakelijke elementen zoals de structuur die ook naar buiten toe zichtbaar moet zijn. Je merkt nu al een beetje dat dit lastig te bespreken is zonder voorbeelden en dus werd ons met regelmaat gevraagd vanuit de eigen praktijk hiermee aan het denken te gaan. Dat is ook de kracht van de cursus: het praktisch maken van ogenschijnlijk droge lesstof waardoor het voor de aanwezigen gaat leven.
De netwerkanalyse
Een volgend model werkt vanuit een aantal mensen die een initiatief 'dragen'. Zij tekenen een netwerk van Gebruikers (belanghebbenden van het initiatief) uit met Schakels (verbindingen tussen leveranciers en gebruikers) en Leveranciers (heeft iets wat nodig is voor het initiatief). Daarmee kom je aan de ene kant tot verbazingwekkende inzichten en kun je mensen terugroepen of weer meenemen naar hun positie in het traject.
Er kunnen vele redenen zijn waarom Managers, Initiatiefnemers of Leveranciers zich ineens of gaandeweg anders gaan opstellen t.o.v. het project. Neem nou een Initiatiefnemer die meent dat het beoogde doel uit zicht raakt, naar mate er keuzes gemaakt worden in het project. Die gaan zich zo opstellen dat ze nog wel onderdeel van de organisatie zijn, maar dan niet meer constructief meedenkend. Zij gaan zich activistisch opstellen en frustreren zo de vooruitgang. Dat kan bij Managers of Leveranciers ook gebeuren. Leveranciers kunnen zich bijvoorbeeld terugtrekken in een rol waarbij ook zij nog wel verbonden zijn aan het geheel maar daar niet meer actief aan deelnemen. Waar ligt dan de oplossing? Iemand in het geheel neemt de taak op zich om de verbindende factor te zijn en mensen te polsen. Hoe trekken we één en ander weer vlot ten bate van het project?
Logisch
De hele cursus is een aaneenschakeling van modellen die steeds nieuwe inzichten bieden maar ook een zekere overlap hebben met de andere modellen. Daarom is het ook belangrijk niets te missen van het hele verhaal. Er komen nog een tijdlijnmethode voorbij, ter evaluatie van het project, methodes die sturen op resultaat en modellen waarmee onderzocht kan worden wat in een project gezamenlijke belangen en behoeften zijn. Ook dit uitruilen zien we vervolgens weer terug in het model van de netwerkflow waarin gewezen wordt op het belang van uitruilen, gelijkwaardigheid, structuur en dialoog. Dialoog wat we weer terugvinden in het model van de cocreatiedriehoek en elders.
Van harte aanbevolenZoals je ziet is deze relatief korte cursus er één boordevol handige werkmethoden voor elke organisatie. Ik kan mij dan ook niet voorstellen dat deze cursus de komende jaren niet met regelmaat volgeboekt zal zijn met cursisten uit de diverse organisaties in onze samenleving. Vooralsnog vonden deze cursussen overdag plaats maar, men is al druk doende de cursus over een aantal avond te programmeren zodat iedereen de kans krijgt hier kennis van te nemen. Ik kan het iedereen van harte aanbevelen. Al was het alleen al voor de warme handdruk en overhandiging van een fraai certificaat uit handen van onze burgervader.
Opgeven
Schrijf jezelf en anderen van jouw vereniging in voor deze cursus zodat men daar de planning op kan afstemmen en Hoogeveen, samen met de Wolden een nog mooiere plaats kan worden door de bottom up-benadering die in meer en meer organisaties toegepast zal gaan worden. Bij de uitreiking benadrukte burgemeester Karel Loohuis dit belang voor onze gemeenten. Dus geef je op en verrijk je organisatie met deze prachtige handvatten:
S.K.I.K. (School voor Kennis, Inspiratie en Kunde), Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen: SKIK@dewoldenhoogeveen.nl, je mailt dan met José de Korte.
Reacties